Het begin van je relatie
Kun je je nog herinneren hoe fijn het was in het begin? Jullie hadden geen problemen in je relatie. Jullie hadden veel plezier samen, voelden gewenste spanning en je vond het leuk om je best te doen voor de ander. Jullie gingen er graag samen op uit. Je wilde alles van elkaar horen, over vroeger, over de dingen in het leven en je kon samen dromen over jullie toekomst. Je vond het heerlijk om alles aan elkaar te vertellen en beiden voelden je je gehoord. Deze tijd was bijzonder en dat wilde je niet kwijt. Sterker nog, dit riekte naar meer en je verheugde je erop om samen nieuwe avonturen te beleven, samen te leven en misschien zelfs wel samen kinderen te krijgen. Alles ging als vanzelf...
Irritaties en ontevredenheid
Wat is er gebeurd dat je je tegenwoordig zo gemakkelijk ergert of zelfs uit je slof kan schieten. Als je er eens bij stil staat constateer je misschien wel dat je, iets samen ondernemen of een gesprek met de ander, steeds vaker uit de weg gaat. En je neigt er zelfs naar om vooral te uiten waar je ontevreden over bent én als de ander niet precies doet of zegt wat je denkt te willen, draaf je nog even door.
Eigenlijk baart het je wel zorgen, maar je weet ook niet wat je er aan kunt doen. Waarom doet 'ie dat nou niet als je erom vraagt? Waarom lijkt alles nu zo moeizaam te gaan? Waar is de interesse in elkaar gebleven? Hoe kan het dat jullie elkaar telkens verkeerd begrijpen en het kleinste dingetje in een fikse ruzie uitmondt? Je vindt het erg, maar je weet ook niet hoe je het kan doorbreken. Dit is niet wat je wil. Je wil geen irritaties, ontevredenheid en ruzies. Je wil samen gelukkig zijn, en ook juist rust vinden bij elkaar.
Problemen in je relatie doordat je geraakt werd in je pijnpunten
Als je dit enigszins herkent, weet dan dat je niet de enige bent. Als de nieuwigheid in de relatie eraf is, vervallen geliefden vaak in het gedrag dat ze in de loop van hun leven hebben ontwikkeld. Je wordt namelijk vanaf je geboorte af aan gevormd door het leven en dat laat - behalve levenservaring - ook sporen na. En de sporen die ongemakkelijk of pijnlijk kunnen voelen, zorgen voor gedrag en (overleving)mechanismen die je gebruikt om je 'pijnpunten' zo min mogelijk te voelen. Dit is het muurtje dat je hebt opgetrokken, het scherm waardoor je naar de wereld om je heen kijkt, het masker dat je hebt opgezet, de rol(len) die je speelt om jezelf staande te houden. Jouw 'coping mechanismen' om jezelf te redden in het leven, en zeker in situaties waarin je je wellicht kwetsbaar of onzeker voelt.
Als je al wat langer in een relatie zit, zal de ander steeds vertrouwder aanvoelen en dat leidt er meestal toe dat je je muurtje, scherm of masker, dat je bewust of onbewust bij onbekenden hebt opgetrokken, laat vallen. De bescherming om niet onverwachts geraakt te worden in je pijnpunten.
Zie je het voor je? Doordat je je vertrouwd voelt met je geliefde, laat je je scherm als vanzelf naar beneden en dan, onverwachts, raakt je partner jou juist hierdoor in jouw pijnpunt. Zoals: 'Ik voldoe niet.' 'Ik doe het niet goed'. 'Ik ben niet grappig'. 'Ik ben dom'. 'Ik ben lelijk.' en ga zo maar door. Het raakt allerlei niet-helpende overtuigingen en gedachten met daaraan gekoppelde gevoelens en emoties die je juist niet wilt voelen. En je wilt zeker niet dat je geliefde deze pijn oprakelt, want daar wil je je juist veilig en geliefd voelen.
Je partner moet je toch juist goed laten voelen? Lief voor je zijn? Je helemaal accepteren zoals jij bent? En ja, dat is natuurlijk ook wat je wenst en hoopt. Alleen loopt het hier meestal spaak. Zolang jezelf oude pijnpunten en onverwerkte emoties met je meedraagt, is het voor de ander onmogelijk om je niet te raken in deze pijn. Bovendien heeft je geliefde natuurlijk ook weer eigen pijnpunten en wordt die daar dan weer in geraakt.
Je neemt jezelf en dus je problemen mee in elke relatie
In een nieuwe relatie voelt het meestal ook als een nieuw begin voor jezelf. Een nieuwe start. De ander kent je eerst nog niet of nog niet heel goed. Dat voelt fijn en vrij. En als je dan geraakt wordt in stukken die je voor je gevoel achter je hebt gelaten, kan het zijn dat je teleurgesteld bent in jezelf en/of in de ander. Maar hoe jammer het ook is, wat nog in jou zit neem je ook mee in je relatie. Het klopt dat je verleden achter je ligt. Maar als in het verleden dingen zijn gebeurd die emotionele littekens hebben achter gelaten, betekent dit dat je het verleden emotioneel nog niet hebt verwerkt. Zolang er nog angst, verdriet, pijn, boosheid, eenzaamheid of andere emoties vanuit het verleden in je huizen, kun je hierin geraakt worden. Dus je zult pas niet meer emotioneel geconfronteerd worden met oude stukken als je de daaraan gekoppelde emotionele ballast werkelijk hebt kunnen afschudden. Alleen dan ben je emotioneel bevrijd van het verleden en kun je het verleden aankijken zonder de daaraan gekoppelde angst, verdriet, pijn, boosheid, eenzaamheid of andere emoties te voelen. Dan zul je in het heden 'proportioneel voelen' wat een situatie met je doet.
Proportioneel voelen
Wat bedoelen we met proportioneel voelen? Hiermee bedoelen we dat als je partner bijvoorbeeld iets doet of tegen je zegt dat je niet leuk vindt, dat dat dan ook als 'niet leuk' voelt en niet als verschrikkelijk of een afwijzing van jou als persoon. Dus je voelt er precies bij wat bij die gebeurtenis hoort, in plaats van dat hierdoor ook emoties uit het verleden in je naar boven worden gehaald.
Als je disproportioneel voelt, dus meer voelt dan eigenlijk past bij de betreffende situatie, is dat het signaal dat je onverwerkte emoties met je meedraagt. Hierdoor ligt 'geraakt worden' altijd op de loer. Bovendien zal je deze emoties altijd onbewust onderdrukken, wat veel energie kost en een oorzaak van permanente vermoeidheid kan zijn.
De werkelijke oplossing voor het niet meer geraakt worden is niet per se: je relatie te beëindigen (alhoewel dat soms vanwege andere omstandigheden wel wijs kan zijn), maar om je natuurlijke systeem van emotie-verwerking aan te zetten. Daar gaan we straks verder op in.
Een fijne relatie
Is het dan onmogelijk om een fijne relatie te hebben zolang je nog een rugzakje vol met oude emoties met je meedraagt? Natuurlijk is dat niet onmogelijk, maar het vergt wel wat. Ten eerste dat je bereid bent om in te zien dat jij de énige bent die de in jou aanwezige pijn kan verwerken. De échte oplossing zit er niet in dat de ander zijn of haar gedrag verandert, maar dat je - wanneer je wordt geraakt in een emotie - bereid bent naar binnen te keren en toe te staan wat je lichaam je op dat moment laat voelen. Ten tweede is het om die reden nodig dat je het elkaar gunt om eerst de geraakte emotie te verwerken alvorens je met elkaar de situatie uitpraat. Dit vergt begrip, inzicht en in eerste instantie discipline en geduld.
En ja, natuurlijk is het liefdevol als je rekening met elkaar houdt, maar als je van je partner verwacht dat die zich anders gedraagt zodat jij niet in je pijn wordt geraakt, zal je partner op z'n tenen gaan lopen. Op je tenen lopen voor elkaar creëert ongezonde spanning en dat houdt niemand vol. Zo ontstaat een dynamiek in je relatie die een nieuwe bron van frictie wordt.
Moeilijke momenten in je relatie doen natuurlik wat met je. En dat voel je in je lichaam. Zoiets neemt je in beslag. Op het moment dat zoiets gebeurt is dit in feite een schreeuw van jouw lichaam; een schreeuw om jouw aandacht. Jouw systeem vraagt je je aandacht naar binnen te richten op dat wat in je lijf voelbaar is. Het is dan nodig dat je de fysieke sensatie van de emotie blijft voelen. Dan werk je samen met je natuurlijke systeem van voelen. De situatie met je partner heeft namelijk een oude emotie in jou naar boven gehaald en die kun je alleen verwerken als je het gevoel dat je door deze emotie hebt - zonder het weg te willen hebben - blijft voelen. Gek genoeg is het dus een mooie kans dat je bij iemand van wie je houdt, in je oude pijn wordt geraakt. Want juist dit biedt je de mogelijkheid om je eigen pijn te verwerken. Emotionele pijn verwerk je echt uitsluitend door deze in jezelf toe te staan en te doorvoelen totdat deze je lichaam heeft verlaten.
Waarom is het moeilijk om emoties te verwerken?
Het volledig verwerken van emoties is iets dat de meeste mensen al op jonge leeftijd afleren. We spreken over afleren, omdat je bij je geboorte nog wel ongeremd kon voelen. En voelen zonder rem, is wat nodig is om de emoties die door gebeurtenissen in je leven teweeg worden gebracht, volledig te verwerken. Je bent namelijk geboren met een magisch emotie-verwerkingssysteem. Helaas loopt dit systeem bij bijna iedereen schade op. Bijvoorbeeld als je opgroeit in een onveilige omgeving of een omgeving waarin het voelen van emoties wordt afgeremd. Dit zorgt ervoor dat je de oplossing in je hoofd zoekt, en daardoor weggaat van je gevoelssysteem.
Het voelen van emoties is overigens niet hetzelfde als het uiten van je emoties, het uitspreken ervan of praten over wat je voelt. Het voelen van emoties is ervaren wat er, na het ontstaan van een bepaalde emotie, in je lichaam gebeurt. Dus het toestaan van de voelbare fysieke sensaties. Een emotie is namelijk een energie die door je lijf beweegt en dat is voelbaar. Tenminste, dit is alleen voelbaar als je voldoende aandacht schenkt aan wat er in je lichaam plaatsvindt. Door alles dat je lichaam je laat voelen oké te vinden, en niet te willen veranderen, kan de energie van de emotie blijven bewegen. En als je deze beweging toestaat totdat het niet meer voelbaar is, dan is de energie van de emotie uit je lichaam en daarmee heb je de betreffende emotie (dus de emotie die je gevoeld hebt), verwerkt. Die is weg en komt niet meer terug. Let wel, met je gedachten kun je weer nieuwe emoties aanmaken.
Aangeboren systeem van emotie-verwerking
Ook jij beschikt over dit systeem van emotie-verwerking. Als je denkt van niet, komt dit alleen doordat dit systeem al vroeg in je leven is uitgeschakeld. Maar dat wat is uitgeschakeld kan weer worden aangezet! En daar gaan wij je bij helpen.
Dat wat je hebt afgeleerd, kun je weer aanleren. Dit aanleren vergt oefening. Alles wat je hiervoor nodig hebt vind je in ons programma Van Gedachten naar Gevoel. Een heel uitgebreid en beproefd programma dat je thuis in je eigen tempo kunt volgen. Je gaat een reis maken door jouw emoties. Je wordt weer de baas over je eigen gedachten. Oude emotionele ballast raak je kwijt. Je krijgt inzicht in jezelf. Opluchting, bevrijding, ruimte en verzachting in jezelf zullen je helpen in je relaties en in alle andere aspecten van het leven.